Như chúng ta đã biết, thời gian qua rất nhiều các vụ cháy nổ ở chung cư, gây ảnh hưởng, thất thoát lớn về người, tài sản, và cũng để lại rất nhiều hậu quả sau vụ cháy. Ngoài việc PCCC, mỗi người dân sống ở chung cư, người hay lui tới các chung cư, toàn dân phải biết cách thoát hiểm khi cháy chung cư, phòng các trường hợp không mong muốn có thể xảy ra do sự cố gì đó mà gây ra cháy nổ.
Trang bị những kiến thức nền tảng về việc thoát hiểm khi cháy chung cư là việc không chỉ có của người lớn, mà trẻ em cũng cần được hướng dẫn, cung cấp kỹ năng, kiến thức. Mọi tình huống xấu hy hữu về cháy nổ không ai mong muốn, nhưng khi xảy ra nếu chúng ta có trang bị kỹ năng chữa cháy hoặc chạy thoát đều là hữu ích.
Vậy cần những trang bị gì và cách nào để thoát hiểm khi chung cư xảy ra sự cố cháy?
Các chuyên gia tại Báo cháy Chungmei không ngừng thu thập các tài liệu, phân tích đánh giá tính khả thi trong công tác PCCC. Qua quá trình nghiên cứu và thực nghiệm, các chuyên gia đã tổng hợp thành 18 cách thoát hiểm khi cháy chung cư, bạn nên tham khảo để ứng dụng trong các trường hợp rủi ro không mong muốn:
Chung cư phải đảm bảo trang bị đúng loại bình cứu hỏa chất lượng theo quy định
Bình cứu hỏa hay bình chữa cháy là thiết bị chữa cháy không thể thiếu ở mọi công trình xây dựng, không chỉ ở chung cư.
Theo Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 3890:2009: Từ 50 – 150m2 có 1 bình chữa cháy
Tất cả các khu vực trong tòa nhà có nguy hiểm về cháy, kể cả những nơi đã được trang bị hệ thống chữa cháy đều phải trang bị bình chữa cháy xách tay hoặc bình chữa cháy có bánh xe. Bình phải được bố trí ở vị trí thiết kế, không để bình tập trung ở một chỗ.
Trong đó, với mức độ nguy hiểm thấp, định mức trang bị bình chữa cháy là 150m2/bình; mức độ nguy hiểm trung bình là 75m2/bình và với mức độ nguy hiểm cao là 50m2/bình.
Cư dân và chủ đầu tư, quản lý chung cư cần lưu ý trang bị bình cứu hỏa theo quy định, đảm bảo an toàn PCCC.
Mua sắm, trang bị mặt nạ chống độc đủ các thành viên trong gia đình sử dụng
Mặt nạ phòng độc tác dụng chính của nó là ngăn chặn khí độc đi vào đường hô hấp. Có nhiều loại nhưng được chia thành 2 Loại chính : loại mặt nạ nguyên mặt và loại mặt nạ bán mặt. Cả hai loại nguyên mặt và bán mặt được chia thành 2 loại : Loại 1 phin lọc và loại 2 phin lọc. Dạng vòi là 1 loại khác nhưng đặc điểm chung là có phin lọc và phòng độc.
Một chiếc mặt nạ phòng chống khí độc thông thường sẽ sử dụng 1 hoặc nhiều hộp phin lọc có chứa than hoạt tính nên người mang sẽ không cần lo lắng khi làm việc gặp phải những vấn đề về hô hấp, các chất bụi bẩn, độc hại không thể xâm nhập vào cơ quan hô hấp của bạn.
Để tăng hiệu quả lọc khí của mặt nạ phòng độc người ta tẩm thêm vào than hoạt tính dung dịch chứa Crom, Đồng, Bạc… và một số chất xúc tác khác trong bộ lọc để có thể đẩy nhanh quá trình hấp thụ chất độc hại, biến nó thành vô hại trước khi vào cơ thể người. Than hoạt tính được dùng trong phin lọc là loại than hoàn toàn khác so với than hoạt tính bình thường.
Quy trình lọc của mặt nạ phòng khí độc diễn ra như sau: Khi không khí, bụi bẩn đi qua phin lọc sẽ bị hấp thụ ngay. Sau khi lọc, không khống sạch sẽ được cung cấp đến cho người mang. Bạn có thể thoải mái hít thở khi đang làm việc.
Tuổi thọ của phin lọc sẽ khác nhau, tùy vào chất lượng và điều kiện môi trường làm việc. Khi hộp lọc “cạn kiệt” hoặc hạt tích lũy bên trong bắt đầu hạn chế lưu thông không khí thì bạn cần thay đổi pin lọc mới.
Mỗi gia đình nên trang bị mỗi thành viên một mặt nạ phòng độc, có thể chống được ngạt khí khi cháy hoặc các sự cố khác liên quan đến khí độc.
Trang bị chăn mền chống cháy
Việc trang bị chăn mền chống cháy là cần thiết và mỗi gia đình nên tự giác trang bị. Rủi ro có thể không bao giờ xảy ra, nhưng một xác suất nhỏ có thể gây tổn thất nặng nề. Việc phòng ngừa là cần thiết và quan trọng.
Chăn mền chống cháy, tấm phủ cứu hỏa hay còn gọi là chăn dập lửa hoặc tấm dập lửa, chăn cứu hỏa, chăn chữa cháy, vải bạt chịu nhiệt, vải thủy tinh chịu nhiệt. Ngăn các tia lửa, các xỉ hàn được tạo ra bằng cách hàn hoặc các ứng dụng hàn cắt kim loại. Mền hàn cũng cung cấp sức đề kháng đối với hầu hết các hóa chất.
Trang bị dây thoát hiểm, thang dây thoát hiểm chung cư
Dây thoát hiểm (hay còn được gọi là bộ dây thoát hiểm) là bộ thiết bị dùng để thoát hiểm nhanh chóng nếu xảy ra sự cố như cháy, chập điện… tại các tòa nhà cao tầng, chung cư.
Dây được chế tạo từ thép dùng trong hàng không, cứu hộ…, được bọc ngoài bởi sợi tổng hợp có thể chịu được nhiệt độ lên tới 1.000oC và tải trọng khoảng 1.000kg.
Những lý do cần trang bị dây thoát hiểm chung cư:
Dễ dàng sử dụng: Bộ dây thoát hiểm này được thiết kế để dùng cho những trường hợp khẩn cấp, vì vậy nó rất dễ sử dụng, không gây khó khăn cho người dùng. Đặc biệt, sản phẩm có thể dùng cho cả người già, trẻ nhỏ, thậm chí là người khuyết tật mà không cần phải tập luyện trước. Khi cần thoát hiểm, người dùng chỉ cần chui người qua dây đai rồi thả mình tự do xuống là được. Thiết kế cao su của dây thoát hiểm khá êm nên sẽ không làm tổn thương vùng nách của người sử dụng.
Độ an toàn cao: Các bộ phận của bộ dây thoát hiểm đều được làm từ các chất liệu cao cấp, có khả năng chống cháy, chịu được nhiệt độ cao, đồng thời chịu được tải trọng lớn mang đến sự an toàn cho người sử dụng. Một số sản phẩm dây thoát hiểm trên thị trường còn được kiểm định bởi Viện Kỹ thuật Công nghiệp chữa cháy Hàn Quốc cho độ tin cậy cao. Ngoài ra, hộp điều tốc của sản phẩm còn giúp bạn trượt xuống từ từ với tốc độ thích hợp nên dù bạn đang ở độ cao nào thì bạn cũng không cần quá lo lắng nhé.
Chiều dài dây đa dạng: Mỗi bộ dây thoát hiểm sẽ có chiều dài khác nhau để phù hợp với độ cao khác nhau mà các gia đình đang ở (hiện tại trên thị trường, dây thoát hiểm có thể sử dụng tối đa cho gia đình sống ở tầng thứ 30 của các tòa nhà). Chính vì thế, bạn có thể dễ dàng lựa chọn bộ dây thoát hiểm thích hợp nhất với gia đình mình.
Thoát hiểm nhanh chóng: Dây thoát hiểm được thiết kế với hai đầu đai cao su giúp bạn có thể luân phiên sử dụng. Khi một người tiếp đất thì người còn lại có thể lên dây nhanh chóng. Nhờ vậy mà các thành viên trong gia đình sẽ thoát hiểm kịp thời nếu có sự cố xảy ra.
Tính di động cao: Bộ sản phẩm được thiết kế nhỏ gọn, có hộp đựng kèm theo nên không hề tốn diện tích cất giữ.
Thời gian bảo hành lâu dài: Các sản phẩm dây thoát hiểm trên thị trường có thời gian bảo hành khá dài thường từ 24 đến 36 tháng, vì thế bạn có thể yên tâm khi lựa chọn sử dụng.
Ngoài ra, trọng lượng của sản phẩm không quá nặng, giúp bạn dễ dàng mang theo nếu cần.
Có 1 – 2 họng nước tại mỗi điểm trong nhà
Theo Tiêu chuẩn Việt Nam: TCVN 2622:1995
Các tòa chung cư phải bố trí từ 01 – 02 họng nước chữa cháy cho mỗi điểm bên trong nhà với lượng nước tính cho mỗi họng là 2,5 lít/giây.
Các họng chữa cháy bên trong tòa nhà phải bố trí cạnh lối ra vào, trên chiếu nghỉ buồng thang, ở sảnh, hành lang và những nơi dễ thấy, dễ sử dụng. Tâm của họng chữa cháy phải đặt ở độ cao 1,25m so với mặt sàn; Mỗi họng chữa cháy trong tòa nhà phải có đặt van khóa, lăng phun nước và cuộn vòi mềm có đủ độ dài theo tính toán.
Các cư dân, chủ đầu tư, quản lý chung cư cần lưu ý việc thiết kế các họng nước này, đảm bảo an toàn trong công tác PCCC.
Trang bị các kiến thức và cách hoạt động của hệ thống PCCC
Mỗi cá nhân cần trang bị những kiến thức cơ bản về PCCC, chủ động tìm hiểu cách thức hoạt động của hệ thống PCCC sắn sàng vận dụng khi cần thiết. Tìm hiểu thêm thông qua các tài liệu học tập PCCC hoặc liên hệ với bên cung cấp thiết bị PCCC để được hỗ trợ.
Gọi ngay 114 để báo sự cố cháy
Cháy nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu và tai nạn cũng vậy. Do đó, khi gặp phải các trường hợp như: cháy nổ, mắc kẹt, tai nạn giao thông, tai nạn đuối nước; sạt lở đất; sập đổ nhà, công trình… người dân hãy gọi đến số 114.
Lực lượng Cảnh sát PCCC cũng đưa ra lời khuyên khi người dân báo cháy đến số 114: Thứ nhất, phải cung cấp đầy đủ họ và tên, số điện thoại liên hệ để lực lượng chữa cháy liên lạc với bạn. Thứ hai, đưa ra chính xác địa chỉ nơi xảy ra cháy hoặc sự cố để giúp lực lượng PCCC tiếp cận nhanh nhất.
Thứ ba, cung cấp thông tin về tình hình đám cháy, đặc điểm sự cố như loại nhà, vị trí tầng cháy, chất cháy, người bị nạn,… để lực lượng PCCC có kế hoạch đối phó hợp lý. Cuối cùng, phải luôn giữ bình tĩnh và đưa ra thông tin nhanh và đầy đủ nhất để có thể cữa chữa kịp thời, hạn chế hậu quả do cháy nổ, tai nạn gây ra.
Luôn giữ bình tĩnh để giải quyết vấn đề
Như thông tin đã đề cập, khi xảy ra sự cố cháy, khi báo cháy cần cung cấp thông tin về tình hình đám cháy, đặc điểm sự cố như loại nhà, vị trí tầng cháy, chất cháy, người bị nạn,… để lực lượng PCCC có kế hoạch đối phó hợp lý. Cuối cùng, phải luôn giữ bình tĩnh và đưa ra thông tin nhanh và đầy đủ nhất để có thể cữa chữa kịp thời, hạn chế hậu quả do cháy nổ, tai nạn gây ra.
Hãy luôn giữ bình tĩnh để giải quyết vấn đề thoát hiểm khi cháy chung cư cũng như các sự cố khác!
Sử dụng lối thoát hiểm
Khi xảy ra cháy chung cư hay nhà cao tầng, cần nhanh chóng chạy đến lối thoát an toàn và gần nhất vì các khu chung cư hay nhà cao tầng được thiết kế nhiều đường thoát hiểm.
Sử dụng lối thoát hiểm khi cháy chung cư, nhà cao tầng, tuyệt đối không dùng thang máy vì có thể bị kẹt trong thang do cúp điện.
Nếu thoát ra ngoài bằng đường cửa sổ hay hành lang, hãy cố gắng gây chú ý với lực lượng cứu hỏa bằng cách vẫy tay, la hét…
Chú ý với các cánh cửa, nơi chứa nước,… cẩn thận khi xảy ra đám cháy, vì có thể lửa đã làm nóng các vị trí này.
Không sử dụng thang máy khi chung cư, nhà cao tầng bị cháy
Như đã nhắc bên trên, hãy sử dụng lối thoát hiểm, tuyệt đối không được sử dụng thang máy khi cháy, vì có thể bị kẹt do cúp điện hoặc các sự cố khác.
Luôn luôn cúi người thấp nhất có thể
Một nguyên tắc thoát nạn rất quan trọng khi xảy ra cháy là phải cúi thấp người khi di chuyển vì khói luôn luôn bay lên cao. Đôi lúc, người phải bò dưới sàn khi lượng khói tập trung nhiều để khỏi bị ngạt.
Để chống nhiễm khói, mọi người cần lấy khăn thấm nước che kín miệng và mũi để lọc không khí khi hít thở hoặc có thể sử dụng mặt nạ chống khói khi được trang bị. Khi muốn thoát ra khỏi đám lửa, ngoài việc dùng khăn thấm nước che miệng, mũi, phải dùng chăn, mền nhúng nước trùm lên toàn bộ cơ thể và chạy thoát nhanh ra ngoài qua đám lửa để tránh bị cháy quần áo gây bỏng da.
Thực tế, nghẹt thở vì khói là nguyên nhân dẫn đến tử vong cao và nhanh hơn là bị phỏng và chết cháy. Vì vậy hãy di tản nhanh chóng ra khỏi khu vực nhiễm khói càng nhanh càng tốt.
Không nhảy qua cửa sổ
Lửa khói bao vây làm người ta hoảng hốt, thường chọn cách nhảy khỏi ban công/cửa sổ và gặp thiệt mạng. Đây là điều hoàn toàn không nên, bạn chỉ nhảy theo sự hướng dẫn của lực lượng PCCC, lực lượng hỗ trợ bên dưới. Quan sát xem có phao, bạt đỡ hay không. Nếu không, chọn cách khác thay vì nhảy liều mạng.
Nếu nhà bạn không quá cao, lửa cháy quá sát không có cách thoát ra khỏi nhà ngoài nhảy từ ban công, bạn nên sử dụng các vật hỗ trợ mềm, xốp như nệm giường để giảm bớt chấn thương…
Tìm kiếm chỗ thoáng
Đối với trường hợp lửa cháy ở khu vực ngoài hành lang làm cho bạn không có lối thoát ra được, cách duy nhất lúc này là bạn hãy di chuyển đến nơi có không gian rộng hơn, thoáng khí chẳng hạn như ban công. Nhớ đóng kín cửa ban công, chèn khăn ướt để ngăn khói tràn ra.
Tìm chỗ ẩn nấp tránh khói
Để tránh bị sặc khói, bạn có thể tự tạo ra một chỗ ẩn nấp ngăn khói tràn vào miệng bằng cách dùng một tấm nệm đã làm ướt, đặt nghiêng một góc 45 độ vào thành ban công, sau đó ngồi dưới khoảng trống mà đệm tạo ra. Nếu khói tràn qua cửa ban công sẽ trượt theo tấm nệm và bay lên trên.
Luôn nghe theo lệnh hướng dẫn
Hãy cố gắng giữ bình tĩnh, luôn nghe theo sự hướng dẫn của lực lượng chức năng để tìm cách an toàn nhất thoát khỏi đám cháy.
Cố gắng tham gia giúp đỡ, hỗ trợ người khác bằng mọi cách có thể
Khi có sự cố cháy hãy cố gắng tham gia giúp đỡ, hỗ trợ người khác bằng mọi cách có thể cùng nhau thoát nạn. Thoát hiểm khi cháy chung cư cần nhanh chóng nhất có thể.
Hy vọng sẽ không có sự cố cháy chung cư cũng như các sự cố cháy khác xảy ra nữa. Hãy trang bị hệ thống PCCC chất lượng tốt nhất. Để làm được điều đó hãy đảm bảo rằng các cấp quản lý chung cư phải tìm được đơn vị cung cấp thiết bị và hệ thống PCCC tiên tiến, uy tín, chuyên nghiệp nhất. Liên hệ tổng đài 19006652 để được tư vấn thiết kế, lắp đặt hệ thống PCCC tại Việt Nam.
